Hỏi: Tôi muốn peel da để da sáng, mịn hơn. Phương pháp này có an toàn không, cần lưu ý gì? (Thanh Ngọc, TP.HCM)
Đáp: Peel da (lột da hóa học) là phương pháp sử dụng dung dịch hóa học để loại bỏ lớp tế bào chết và kích thích tái tạo da mới.
Quá trình này gây ra tổn thương có kiểm soát trên bề mặt da, từ đó thúc đẩy da hồi phục tự nhiên. Làn da sau peel thường sáng, mịn và đều màu hơn, đồng thời làm mờ sẹo mụn và nếp nhăn nông, giảm da xỉn màu.
Peel da sử dụng dung dịch hóa học để loại bỏ lớp tế bào chết.
Trước khi peel, bạn cần đảm bảo da khỏe, không viêm nhiễm hay kích ứng. Nếu bạn có làn da nhạy cảm hoặc mắc bệnh da liễu như viêm da cơ địa, chàm, vảy nến nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng sản phẩm peel.
Lựa chọn hoạt chất phù hợp đóng vai trò quan trọng. Các dung dịch có tác động nhẹ như AHA (glycolic axit, lactic axit) hoặc BHA (salicylic axit) ở nồng độ thấp phù hợp cho người mới thực hiện phương pháp này. Các loại peel mạnh hơn như TCA chỉ nên được thực hiện tại cơ sở y tế, dưới sự giám sát của bác sĩ chuyên khoa.
Khoảng 3-5 ngày trước khi peel, nên tạm ngưng các sản phẩm chứa retinoid, vitamin C nồng độ cao, AHA/BHA hoặc tẩy tế bào chết vật lý. Giai đoạn này giúp ổn định lớp biểu bì và hạn chế nguy cơ kích ứng, cần duy trì dưỡng ẩm và tránh nắng kỹ.
Sau peel, da có thể bong tróc nhẹ, khô hoặc hơi đỏ nhưng tuyệt đối không cạy da, không chà xát hay tác động cơ học. Dưỡng ẩm đều đặn bằng sản phẩm phục hồi chứa panthenol, ceramide hoặc hyaluronic axit là cần thiết để duy trì hàng rào bảo vệ da.
Không sử dụng lại các hoạt chất mạnh ngay sau peel, ít nhất trong 5-7 ngày hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ. Hạn chế trang điểm để giảm nguy cơ viêm nhiễm. Chống nắng nghiêm ngặt với kem chống nắng phổ rộng (SPF 50+) và che chắn đầy đủ.
Duy trì lối sống lành mạnh, ngủ đủ giấc, uống đủ nước và bổ sung thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như rau xanh, trái cây, cá béo… giúp nuôi dưỡng làn da lâu dài và hỗ trợ quá trình tái tạo tự nhiên của da. Bổ sung các tinh chất thiên nhiên như collagen peptide, sakura (chiết xuất hoa anh đào Nhật Bản), p.leucotomos (dương xỉ Nam Mỹ) và pomegranate (quả lựu Địa Trung Hải) góp phần kích thích sản sinh collagen. Các tinh chất thiên nhiên như litchi fruit, white peony, lemon power chiết xuất từ quả vải, hoa mẫu đơn trắng, chanh và tinh chất l-glutathione cũng hỗ trợ làn da khỏe mạnh, mịn màng.
Sau khi peel da, nếu bạn gặp các dấu hiệu bất thường như đỏ rát kéo dài, da phồng rộp, sạm màu hoặc nổi mụn nước nên đến bệnh viện có chuyên khoa da liễu – thẩm mỹ da để được kiểm tra. Peel da có thể mang lại hiệu quả rõ rệt nếu thực hiện đúng cách, đúng thời điểm. Tuy nhiên, đây không phải là phương pháp làm đẹp tức thời và cần được cá nhân hóa theo tình trạng da.
Sai lầm khi peel da
Tùy mục đích và mức độ, peel da có thể mang lại các lợi ích khác nhau. Mọi người nên tránh những sai lầm thường gặp khi peel có thể gây hại cho da như Peel khi da đang nổi mụn trứng cá, không tránh nắng hoặc dưỡng ẩm sau thủ thuật sẽ có hại cho làn da.
Da nào cũng có thể peel
Không phải loại da nào cũng có thể tái tạo bằng hóa chất, mà tùy vào tình trạng, cấu trúc, tính chất của da ở từng thời điểm. Thủ thuật này chống chỉ định với vùng da có vết thương hở; dị ứng, nhiễm trùng, nhiễm nấm; quá nhạy cảm hoặc đang mắc các bệnh mạn tính như vảy nến, chàm hoặc mụn trứng cá nặng.
Peel xong da đẹp ngay
Lột da bằng hóa chất không phải là cách làm đẹp cấp tốc. Sau khi thực hiện, da dần bong tróc và cần thời gian để hồi phục. Quá trình này cần lặp lại nhiều lần với khoảng cách khác nhau tùy theo từng vào loại peel.
Peel nông cần 7-10 ngày để phát huy hiệu quả. Lột da nhẹ được chỉ định dùng cho các trường hợp cần da mịn màng hơn, cải thiện làn da sạm màu, tổn thương do ánh nắng.
Peel mức trung bình kéo dài 10-14 ngày, giúp mờ các vết thâm nhẹ, phẳng các vết nhăn nông, giảm một số rối loạn sắc tố nhẹ ngoài da.
Peel da sâu ít được thực hiện hơn do cần thời gian nghỉ dưỡng dài, thường 40-60 ngày, thậm chí 90 ngày ở người lớn tuổi.
Peel sâu cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ biến chứng như nhiễm trùng, sẹo, giảm sắc tố da, mất tổ chức da và gây độc cho tim. Bác sĩ chỉ định thực hiện trong trường hợp điều trị rối loạn sắc tố, nếp nhăn, khối u da tiền ác tính và sẹo mụn trứng cá.
Tái tạo da bằng hóa chất chỉ là phương pháp hỗ trợ, thúc đẩy cho phác đồ điều trị mụn, sẹo, thâm nám nhanh hơn. Đây không phải là phương pháp điều trị chính, duy nhất và tuyệt đối.
Da cần được chăm sóc thêm sau đó bằng các sản phẩm khác. Ví dụ da khô, sạm nám cần bổ sung thêm dưỡng ẩm, như HA, panthenol, chất dưỡng sáng như vitamin C, niacinamide, tranexamic axit.. Lỗ chân lông to cần dùng thêm sản phẩm chứa BHA, retinol để se khít lỗ chân lông hiệu quả hơn.
Peel càng nhiều càng tốt
Sản phẩm peel thường chứa axit, các hóa chất ăn mòn. Lưu thuốc trên da quá lâu có thể khiến thuốc thấm sâu vào các lớp bên dưới, gây tổn thương sâu, bỏng và để lại sẹo. Thời gian bôi thuốc phụ thuộc vào loại hoạt chất sử dụng cũng như mục đích peel. Do đó, cần tuân thủ khuyến cáo của nhà sản xuất.
Chu trình thay da sinh học ở người trung bình là 28 ngày. Peel đẩy nhanh quá trình này, lấy đi các lớp sừng, tế bào chết nhưng đồng thời làm mất đi lớp màng ẩm tự nhiên trên da. Peel thường xuyên, khi da chưa kịp hồi phục khiến da yếu, mỏng đi nhanh chóng. Da càng nhạy cảm thì khoảng cách giữa hai lần thực hiện càng nên kéo dài.
Người mới bôi thuốc có cảm giác bỏng rát vài phút đầu. Peel sâu tạo cảm giác ngứa rát và châm chích khoảng 24-48 tiếng. Nếu tình trạng bỏng, rát, ngứa… kéo dài trên hai ngày, người bệnh nên lập tức đến bệnh viện, phòng khám da liễu để đánh giá lại, có thể đã xuất hiện những biến chứng.
Thuốc peel nào cũng như nhau
Có ba mức độ tái tạo da bằng hóa chất khác nhau. Các sản phẩm peel theo đó cũng chia thành nhiều loại, chứa các hoạt chất với nồng độ khác nhau, phục vụ mục đích điều trị riêng. Vì thế, không có một sản phẩm peel nào phù hợp với mọi loại da và mọi mục đích.
Hiện nay, ngoài các sản phẩm đã được chứng minh hiệu quả và được cấp phép, nhiều sản peel da handmade xuất hiện với nhiều tên gọi khác nhau như kem lột da, tẩy da chết, kem trộn… chưa được kiểm định an toàn chất lượng.
Thành phần của các loại kem này có thể chứa các hóa chất độc hại, bị cấm sử dụng hoặc có nồng độ axit cao, chứa corticoid. Nếu sử dụng có thể gây phỏng, kích ứng da, để lại sẹo, tăng sắc tố, làm mỏng da lộ mạch máu.
Không cần chăm sóc da sau peel
Sau khi lột bỏ lớp tế bào chết bên ngoài, da mỏng và yếu, tăng nhạy cảm với ánh nắng mặt trời. Nếu tiếp xúc nhiều ánh nắng mặt trời sau peel da khiến tăng sắc tố, sạm nám, tàn nhang, nhanh lão hóa hơn. Điều trị da bị sạm, nám, tăng sắc tố sau khi peel rất khó khăn.
Bác sĩ Dung khuyến cáo sau khi thực hiện thủ thuật, cần hạn chế tiếp xúc với ánh nắng. Duy trì thoa kem chống nắng phổ rộng có chỉ số SPF trên 30 mỗi ngày, thoa lặp lại mỗi hai giờ, che chắn kỹ khi ra ngoài. Đây là thời điểm da khô ráp, căng hơn do mất đi hàng rào dưỡng ẩm tự nhiên. Người bệnh cần uống nhiều nước, bổ sung dưỡng ẩm trên da dạng lotion hoặc cream chứa vitamin B3, vitamin B5 hoặc HA.